22 października Aula Magna Pałacu w Branickich w Białymstoku zapełniła się po brzegi – żeby posłuchać ekspertów i poznać znaczenie regularnych badań profilaktycznych.
Wiemy, że możemy zrobić badania profilaktyczne raka, ale wciąż za mało z tych badań korzystamy – podkreślali uczestnicy spotkania „Porozmawiajmy o profilaktyce (PoP)!”. Trzy czwarte dorosłych Polaków przyznaje, że boi się choroby swojej lub swoich bliskich, a jednocześnie 60% z nas nie bada się regularnie.
Badania profilaktyczne są dla osób zdrowych – lepiej zapobiegać niż leczyć
W naszych statystykach nie widać wzrostu wykonywania badań profilaktycznych. Świadomość w społeczeństwie rośnie, ale to nie przekłada się jeszcze na nasze zachowania prozdrowotne, czy na nasz styl życia. Dążymy do tego, by stworzyć modę na dbanie o siebie, sprawić by profilaktyka była popularna. Byśmy potrafili o niej mówić w zwykłych sytuacjach i wśród różnych naszych gremiów – podkreślała podczas inauguracji projektu Anna Rzemek, dyrektor Podlaskiego OW NFZ.
W Podlaskiem profilaktyczną mammografię wykonuje 34% uprawnionych kobiet. Żeby przesiewowe badania profilaktyczne przyniosły efekt dla zdrowia publicznego – powinno je wykonywać 75% populacji. Mammografia to tylko 3 zdjęcia, trwa 10 minut, a może uratować życie! – apelował do pacjentek dr Karol Rogowski z Białostockiego Centrum Onkologii.
Rak nie boli …
Profilaktyczną cytologię wykonuje niespełna 17% Podlasianek. Bezpłatnie przeciwko wirusowi HPV w regionie, rodzice zaszczepili co dziesiąte uprawnione dziecko.
Dziś pięć Polek umrze na raka szyjki macicy … – rozpoczął swój wykład prof. Paweł Knapp, szef Uniwersyteckiego Centrum Onkologii w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Białymstoku. Statystycznie w ciągu roku w naszym kraju na ten rodzaj nowotworu umrze 2 tysiące kobiet. Większości z nich dałoby się pomóc. Wczesne wykrycie raka szyjki macicy daje prawie 100% szans na uniknięcie choroby na bardzo wczesnym etapie. Szczepienia populacyjne na wirusa HPV mogą wyeliminowywać ten rodzaj nowotworu w całości! Wprowadzono je przed wielu laty m.in. w Australii i Szwecji. W Polsce program szczepień dopiero jest wdrażany u dzieci 9-14 lat.
Rak nie boli – dodał prof. Knapp. Kiedy jednak zaczyna boleć, to zwykle potrzebne jest już radykalne leczenie, operacja, bo stan pacjentki jest już poważny.
Kolonoskopia szansą na długie życie
Z najnowszych danych podlaskiego NFZ wynika, że nieco wzrosła w 2024 r. liczba pacjentów, którzy wykonali profilaktyczne badanie kolonoskopowe. W 2023 r. były to 2 tys. osób, a do września 2024 – 2,3 tys.
Gastrolog Dr Marzena Konopko (Gastromedica) powiedziała, że co trzy minuty w Europie umiera pacjent z powodu raka jelita grubego, a można wykryć wczesne, uleczalne zmiany właśnie dzięki kolonoskopii. Podkreśliła, że chorować będą coraz młodsze osoby, co wynika np. ze złej, niezdrowej diety i braku ruchu. Dr Konopko „odczarowała” kolonoskopię – jeśli pacjent, jest zestresowany, to podczas badania możemy włączyć jego ulubioną muzykę, badajcie się Państwo, bo polipy rosną po cichu …
Specjalistka medycyny rodzinnej Joanna Zabielska-Cieciuch uświadamiała zgromadzonych jak z wielu badań profilaktycznych mogą skorzystać w gabinetach lekarzy rodzinnych: Programu profilaktyki chorób układu krążenia (CHUK), programu Profilaktyka 40Plus, Programu profilaktyki gruźlicy.
Czym skorupka za młodu nasiąknie …
Prorektor Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku prof. Adam Krętowski podkreślał, że ważnym aspektem zwiększającym skuteczność działań profilaktycznych musi być edukacja dzieci już na poziomie szkół podstawowych. Dlatego w projekcie PoP – czyli Porozmawiajmy o Profilaktyce – wzięli udział również nauczyciele, przedstawiciele władz oświatowych oraz samorządowcy.
Nie zabrakło również stoisk partnerów wydarzenia: stowarzyszeń pacjentów Amazonki i Eurydyki, Sanepidu oraz Stowarzyszenia Zdrowe Miasto. Uczestnicy bardzo chętnie korzystali z ich oferty. Poznali też ofertę NFZ, która wspiera zdrowy styl życia: portale diety.NFZ oraz Akademia.NFZ. Z entuzjazmem reagowali na informację, że wiele podstawowych badań profilaktycznych można wykonać w kiosku profilaktycznym na sali obsługi klienta OW NFZ w Białymstoku.
Projekt „Porozmawiajmy o Profilaktyce (PoP)!” będzie miał ciąg dalszy.
autorka: Izabella Przewłocka rzeczniczka prasowa Podlaskiego NFZ